Marcel van der Kuil | ‘De Meetbare Mens’
Over de zin en onzin van slaap meten
“Steeds meer mensen doen aan ‘selftracking’: ze houden dagelijks bij hoe goed ze slapen, wat ze eten, wat hun hartslag en bloeddruk is en hoe laat ze naar bed gaan”, vertelt Quantified Self ambassadeur Marcel van der Kuil. Quantified Self is een wereldwijde community die zich bezighoudt met het fenomeen dat de mens in toenemende mate technologie integreert in zijn leven, met het doel informatie over jezelf te verzamelen, in kaart te brengen en hiervan te leren. Zo kan je gezonder, slimmer, gelukkiger of fitter worden. “Selftracking levert interessante inzichten op en op basis hiervan kan jij, na een analyse met een expert, betere beslissingen nemen.” En dat is volgens Marcel voor iedereen interessant.
In 2004 heeft Marcel een ongeluk heeft gehad, waarbij hij zijn been brak en deels verbrijzelde. Hij heeft enorm veel geluk gehad en door zijn fitheid kwam hij na een aantal operaties veel eerder uit het ziekenhuis dan verwacht. Deze periode ervaarde hij als een keerpunt. “Ik heb toen een tweede kans gekregen. Ik heb besloten om mijn ervaringen met lotgenoten te delen. Ik heb veel meegemaakt en ik hoop dat andere patiënten en zorgverleners iets kunnen leren van mijn ervaringen.” Marcel wil patiënten graag helpen in hun assertiviteit en zelfredzaamheid. “Tijdens mijn tijd in het ziekenhuis heb ik mij verdiept in wat ik wilde en de regie genomen over wat er gebeurt met mijn lichaam. Mondigheid wordt soms negatief neergezet, maar als er op de goede manier wordt gecommuniceerd is dat voor iedereen beter, ook voor de behandelende zorgverlener. Want wanneer de patiënt actief meedoet en betrokken is, gaat de patiënt ook vaak beter door het proces heen.” Marcel heeft een achtergrond in data science en sinds zijn ongeluk heeft besloten zich toewijden aan de wetenschap en innovatie. Momenteel is Marcel druk bezig met innovatieprojecten in de context van zorg en gezondheid.
Marcel vertelt over Quantified Self en zijn ongeluk:
JEZELF METEN
Wie zichzelf wil leren kennen heeft een groeiend aantal technische snufjes binnen handbereik. Maar waarom zou je jezelf willen meten? “Veel dingen die we doen, stellen ons bloot aan risico’s. Zo is het voor de een heel goed om varkensvlees te eten, maar kan dat voor de ander heel slecht zijn. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld slapen of bewegen”, vertelt Marcel. “Meten levert inzichten op en op basis hiervan kan je betere beslissingen nemen. Iedereen heeft er baat bij om zichzelf te meten. Alleen is niet alles voor iedereen interessant. Uit je doelstellingen of leefpatroon volgen bepaalde actiepunten, dingen om aan te werken. Die dingen zou je dan moeten meten.”
Door aan selftracking te doen, komt de wetenschap dicht bij jezelf te staan. Je krijgt een soort ‘spiegel’ op jezelf. Volgens Marcel is het wel belangrijk dat er een doel is. “Zonder doel meten lijkt onnodig en zelfs gevaarlijk. Mensen moeten niet zelf de data gaan interpreteren. Laat je begeleiden door mensen die wat kunnen vertellen over de haalbaarheid van zo’n doel en de betrouwbaarheid van de data of de gadget.” De vertrouwensrelatie met deze persoon is hierbij dan ook van groot belang. Degene die je begeleidt en de data uitlegt, moet je vertrouwen. Het wordt anders een moeilijk leer- of coachingstraject. Marcel is iemand die deze data kan interpreteren. Hij meet ook bij zichzelf, maar wel altijd met een doel.
Marcel legt uit waarom we zouden moeten meten, wat je kan meten, maar ook wat de schaduwzijde is van altijd maar alles meten:
SLAAP
Slaap is ook een belangrijk deel van het meten van data bij Quantified Self. Door Marcel en zijn collega’s wordt hier dan ook veel onderzoek naar gedaan. ”Slaap is enorm belangrijk voor de mens. Slaap is een proces wat acht uur gemiddeld draait, waarin je een reset krijgt voor de volgende dag en waarin de dag ervoor wordt verwerkt. Slaap doet iets magisch voor de mens. Door goed te slapen kan je de volgende dag weer veel doen en onder andere daardoor kunnen we gezond oud worden.”
Uit onderzoek blijkt dat we in Nederland, en vooral in de randstad, steeds slechter slapen. Mensen hebben een druk leven, komen laat thuis van werk en eten steeds later. Slaap is volgens Marcel de ultieme drug voor de mens, zonder bijeffecten. “Als je die drugs niet goed kan gebruiken, betaal je daar een hoge prijs voor en ga je waarschijnlijk richting depressie of krijg je mentale klachten. Je raakt uit balans en ervaart grote problemen of conflictsituaties bijvoorbeeld op je werk of in je relatie. Slapen is een ritueel en het is iets waar we goed voor moeten zorgen. We moeten slaap opnieuw leren waarderen en we moeten leren in de ontspanningsmodus te komen. Die ontspanning is essentieel om daarna een inspanningsmoment te kunnen leveren.”
Wil je meer weten over slaapgerelateerde projecten? Kijk dan op de site van Quantified Self.